De individuele vrijheid geldt binnen de liberale filosofie traditioneel als de belangrijkste waarde. Niet voor niets stelt de VVD in haar beginselverklaring dat zij de individuele vrijheid ‘zowel in geestelijk als in materieel opzicht als het hoogste goed’ beschouwt. Echter vrijheid alleen is niet voldoende. Verantwoordelijkheid is voor liberalen onlosmakelijk verbonden met de vrijheid; het is de keerzijde van dezelfde medaille. In de beginselverklaring wordt daarom gesteld dat de VVD ‘verantwoordelijkheid [ziet] als het ethisch fundament onder een samenleving van vrije mensen.