Nieuws

In de strijd tegen ons ingewikkelde belastingstelsel met allerlei inkomensafhankelijke toeslagen en aftrekposten wordt meer dan eens een vorm van basisinkomen als oplossing geopperd. Verschillende verkiezingsprogramma’s maken duidelijk dat er nog steeds partijen zijn die dit – in allerlei variaties – een goed idee vinden. Daarbij durft (nog) geen enkele partij het aan, een volledig basisinkomen in te voeren. Dan zou het periodiek uit te keren, vrij besteedbare bedrag immers hoog genoeg moeten zijn om volwaardig van te kunnen leven. Voorstellen zijn nu nog heel voorzichtig en betreffen verzilverbare heffingskortingen voor iedereen, die variëren van € 100,- (D66) tot € 417,- (ChristenUnie) voor alleenstaanden en van € 200,- (D66) tot € 626,- (ChristenUnie). De plannen van GroenLinks-PvdA en Volt bewegen zich tussen deze bandbreedte. De voorstellen vormen een start voor het verder verkennen van een volwaardig basisinkomen, iets wat ter linkerzijde nog steeds als reëel wordt gezien.

Voor de meest recente editie van Liberaal Kompas schreven Reinout Wottiez en Bas Groenendijk een artikel over de illusie van maatschappelijke volmaaktheid. Volgens de auteurs zouden liberalen juist onvolmaaktheden, fouten en incidenten mogen omarmen, nu deze factoren de gewenste maatschappelijke variatie en spontaniteit veronderstellen. Het aanvaarden van onvolmaaktheid en nuchterder omspringen met risico's zal bovendien moeten leiden tot minder complexe wet- en regelgeving, en minder complex beleid. 

Met trots presenteren wij Liberaal Kompas, het nieuwe kwartaalmagazine én de online bibliotheek van de TeldersStichting. Een plek vol liberale ideeën, verdieping en inspiratie. Zoals de naam al zegt, is een kompas een baken: het geeft richting en houdt koers. In een tijd vol snelle veranderingen willen wij dat baken zijn in het liberale landschap. Liberaal Kompas onderzoekt, duidt en inspireert – altijd met het liberale gedachtegoed als leidraad.

In onze tijd worden we dagelijks overspoeld door meningen, nieuwsberichten en filmpjes die vaak door algoritmen worden geselecteerd op wat ‘goed scoort’. Daardoor lopen we het risico vooral bevestigd te worden in wat we al denken. Wie niet alert is, laat zijn oordeel langzaam overnemen door wat de meerderheid lijkt te vinden of door wat ‘het algoritme’ hem voorstelt. Juist dan is zelfkennis cruciaal: inzicht in de grenzen van je eigen denk- en kenvermogen, zodat je niet gedachteloos meegaat in de massa.

Zaterdag 20 september kwam in Den Haag het gevaar van groepsdenken en -handelen aan het licht. Het gevaar van de anonieme massa. De zwarte kledij representeerde wat voor een dag het was voor Nederlandse democratie. Hoewel de massa meende op te komen voor de Nederlandse democratie, althans, voor Nederland, berokkende diezelfde massa juist schade aan de democratie, en aan Nederland. De reden van de betoging doet in dat geval dan ook niks af aan het gegeven dat deze wijze van demonstreren de liberale en democratische moraal volkomen ondermijnt en op den duur teniet kan doen.

De huidige wereld van de snelle media lijkt een toename in felheid en primaire reacties met zich mee te brengen. Per saldo lijkt onderlinge bemoeienis, gedreven door dramatiek, via de (sociale) media de overhand te krijgen, ten koste van klassieke waarden uit de liberale canon zoals vrijheid, autonomie en verantwoordelijkheid. In dit artikel onderzoeken Reinout Woittiez en Bas Groenendijk de spanningsrelatie tussen klassiek-liberale waarden en de toegenomen rol van emotie en dramatiek in de publieke en politieke sfeer.